OFICJALNY PRZEWODNIK TURYSTYCZNY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Wiosenną lub jesienną porą, albo też w upalne, letnie dni, warto swój wzrok (i swoje kroki) skierować do mniej znanej, południowo-zachodniej części województwa śląskiego. Tam czeka na nas bogata w atrakcje i zielona Kraina Górnej Odry - kraina rozległych lasów, malowniczych pól uprawnych, rzek oraz stawów. Nic więc dziwnego, że nazywana jest często “płucami Śląska”.
To jednak nie wszystko, bo miłośnicy historii oraz zabytków też nie powinni się tu nudzić. Wystarczy wymienić chociażby średniowieczny Racibórz, liczne pałace czy zespół klasztorno-parkowy w Rudach, by zaintrygować i przekonać tych, którzy jeszcze się wahają. Tu nie ma się co zastanawiać. Kraina Górnej Odry zaprasza do odkrywania swoich mniej lub bardziej znanych zakamarków, kusząc szerokim wachlarzem miejsc, obiektów, krajobrazów i aktywności. My zaprezentujemy tak naprawdę tylko niewielką, a już imponującą, ich część.
Zwiedzanie Krainy Górnej Odry zaczynamy z przytupem czyli od średniowiecznej kaplicy przy dziedzińcu zamku w Raciborzu. To perła śląskiego gotyku, której historia sięga XIII wieku. Kaplica Św. Tomasza przeszła dogłębną renowację i można ją zwiedzać - zarówno jako odrębny obiekt, ale też w pakiecie - wraz z udostępnionym turystom skrzydłem zamkowym. Na raciborski rynek możemy udać się stąd przyjemnym spacerem przez park wiodący bulwarami nad Odrą. Bez przesady uznać można, że rynek w Raciborzu jest jednym z ładniejszych w województwie śląskim. Szczególnie malownicza jest zachodnia pierzeja z kamienicami zwieńczonymi neorenesansowymi attykami.
W upalny dzień doskonałym pomysłem będzie schronienie się w cieniu rozłożystych drzew Arboretum Bramy Morawskiej (Szlak Przyrody Województwa Śląskiego). które utworzone zostało na terenie lasu Obora - na skarpie nad doliną Odry. Ale tutaj przecież nie tylko o cień chodzi. Każdy, kto tu zawita przekona się od razu, iż trudno mu będzie opuścić Zaczarowany Ogród (i wcale nie tylko dlatego, że umieszczono tam labirynt), czy przejść obojętnie obok stawu, w którego tafli przeglądają się okalające go rośliny. Gra światła i cienia jest zniewalająca. Niczym w obrazach najlepszych impresjonistów.
fot. Kraina Górnej Odry/M.Giba
Uwiecznić ulotną chwilę - może nie na malarskim płótnie, a na zdjęciu - można w Rezerwacie Łężczok (Szlak Przyrody Województwa Śląskiego). To ornitologiczna oaza województwa śląskiego, która znajduje się w sąsiedztwie arboretum - w obrębie rozległych stawów (dawne cysterskie stawy hodowlane) i lasów bogatych w starodrzewia. Mieszkające tu na stałe lub też zatrzymujące się na krótki odpoczynek w swojej wędrówce do Bramy Morawskiej ptaki wodno-błotne, podrywają się do lotu lub lądują na jednej z wysepek albo żerują na groblach. Słychać trzepot ich skrzydeł i różnorodne odgłosy, które dla miłośników birdwatchingu są pewnie bardziej bardziej czytelne. Bo to zdecydowanie raj dla tych, których hobby jest obserwacja ptaków.
Rezerwat Łężczok
W obrębie Krainy Górnej Odry odnaleźć można jeszcze wiele innych przyrodniczych ciekawostek. O ile wspomniany Rezerwat Łężczok może być dla wielu znany, to cudowna, odosobniona, cicha i pachnąca ziołami oraz runem leśnym Aleja Dębowa w Górkach Śląskich (powiat raciborski) już może nie. Albo zupełnie zaskakujące - nawet mieszkańca województwa śląskiego, Uroczysko Głębokie Doły pomiędzy rybnicką dzielnicą Ochojec i Czerwionką-Leszczynami. Tu można zobaczyć na własne oczy las daglezjowy i tym samym poczuć się jak w lasach zachodniej Kanady.
Jeśli macie ochotę na coś zupełnie innego, to proszę bardzo. Przy miejscowości Chałupki rzeka Odra meandruje ukazując swoje zupełnie inne, dzikie oblicze. Obszar objęto ochroną oraz utworzono ścieżkę dydaktyczną - Graniczne Meandry Odry (Szlak Przyrody Województwa Śląskiego) prowadzącą do wieży widokowej, z której szczytu najlepiej podziwiać Odrę odznaczającą się na tle soczystej zieleni.
W Pogrzebieniu wdrapać się można na inną wieżę widokową i taką, która gwarantuje też inne, choć równie interesujące krajobrazy - na niemal całą dolinę Odry z jednej strony, i między innymi na Hałdę Szarlota, z drugiej strony.
Odra koło Chałupek
fot. Kraina Górnej Odry/M.Giba
Zobacz też:
Najbardziej spektakularny - i nie chodzi tu jedynie o zajmowany obszar - jest park krajobrazowy o dość długiej ale wartej zapamiętania nazwie Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich. Ma on powierzchnię prawie 50 tys. hektarów i ciągnie się od doliny Odry przez Rudy aż po granice Rybnika, Żor i Czerwionki-Leszczyny. Teren ten był przekształcany i zagospodarowywany przez przybyłych tu w XIII wieku Cystersów. Stąd między innymi krajobraz poprzetykany stawami. Obszar ten najlepiej eksplorować rowerem, a pocysterski kościół i zespół klasztorno-pałacowy w Rudach odwiedzić w godzinach porannych, gdy jest jeszcze spokojnie i nie ma wielu turystów. Otaczający obiekty architektoniczne park w stylu angielskim jest jednym z największych w Polsce, a stary dąb o imieniu Cysters niezmiennie od lat wita w parkowych progach każdego spacerowicza. Oby jak najdłużej.
Będąc w Rudach skorzystać można też z przejażdżki kolejką wąskotorową, która ma swoją lokomotywownie, stację i warsztat we wschodniej części opisywanej miejscowości.
Stacja Kolejki Wąskotorowej w Rudach
Jeśli jeszcze ktoś czuje niedosyt związany z przyrodniczymi atrakcjami Krainy Górnej Odry, to niech koniecznie spróbuje spływu kajakowego rzeką Rudą. Przygoda gwarantowana! Zwłaszcza, że rzeka fragmentami dość mocno meandruje, płynie w otoczeniu dziewiczej wręcz przyrody. Czasem ta przyroda, w postaci powalonych drzew chce bardzo mocno zwrócić na siebie naszą uwagę. Dwu lub trzy - godzinny rejs na trasie Stodoły - Rudy powinien usatysfakcjonować zarówno mniej, jak i bardziej wprawnego kajakarza. I tutaj chyba trzeba przypomnieć - tak to wciąż jest województwo śląskie!
Zobacz też:
We wstępie wspomnieliśmy, że Kraina Górnej Odry powinna zainteresować także miłośników historii i ciekawych obiektów architektonicznych. Pisaliśmy już o Raciborzu i jego zamku, a także o pocysterskim klasztorno-parkowym założeniu w Rudach. Ale przemierzając Krainę Górnej Odry dość szybko zdamy sobie sprawę, że niemal w każdej miejscowości (zwłaszcza w okolicach rzeki Suminy) był lub wciąż jest pałac albo chociaż pozostałości po nim. Wystarczy wymienić Dzimierz, Czernicę, Pogrzebień czy Rzuchów. Na północny-zachód od Raciborza na pograniczu woj. śląskiego i opolskiego mamy kolejne “zagłębie” pałaców na przykład w Krowiarkach, Modzurowie czy Jastrzębiu. Wreszcie pięknie odrestaurowany Pałac Donnersmarcków w Chałupkach, w którym dziś mieści się hotel i restauracja, a wokół zadbany, ukwiecony ogród i park.
Więcej?
A na sam koniec zupełny hit! Zamek w Tworkowie, którego historia sięga średniowiecza (można zwiedzać jego pozostałości oraz odrestaurowaną wieżę).
Więcej?
Czy Wam także przypomina słynny Zamek Krzyżtopór w Ujeździe? Podziwiając go z góry musi. Uwierzcie nam na słowo...Albo lepiej nie - sami się przekonajcie.
Więcej o Krainie Górnej Odry?
Tekst: gdziewyjechac.pl
Zdjęcia: gdziewyjechac.pl chyba, że podpisano inaczej.
ul. Mickiewicza 29
40-085 Katowice
tel. (32) 207 207 1
info@slaskie.travel
Portal powstał w ramach projektu
Mobilne Śląskie
Darmowa aplikacja SLASKIE.travel dostępna na platformach 
