OFICJALNY PRZEWODNIK TURYSTYCZNY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Zabór austriacki z biegiem czasu stał się najbardziej liberalnym terytorium podzielonej przez ościenne mocarstwa Polski - do tego stopnia, że można było tu czcić narodowe rocznice, a nawet stawiać pomniki polskich bohaterów. To, co było nie do pomyślenia pod represyjnym, niszczącym polskość panowaniem pruskim czy rosyjskim, było możliwe w wielonarodowym państwie rządzonym przez Franciszka Józefa I. W takich więc okolicznościach mieszkańcy Żywca wznieśli w swym mieście Pomnik Grunwaldzki. Postawiony został 15 lipca 1910 r. i mieścił się na skrzyżowaniu Alei Wolności i ul. Kościuszki. Zaczęto go wznosić jeszcze wiosną 1909, a kamień węgielny pod jego budowę poświęcił w dniu 29 maja żywiecki proboszcz, ks. Jan Satke. Całość zaprojektował krakowski artysta, Witold Florkiewicz, zaś orzeł na pomniku był dziełem również krakowskiego rzeźbiarza, Jana Szczepkowskiego. Podobne pomniki w rocznicę bitwy grunwaldzkiej powstały w kilku innych miejscowościach żywiecczyzny, a uroczystościom towarzyszyła wycieczka dzieci z tutejszych szkół do Krakowa, która stała się wielką, patriotyczną manifestacją. Żywiecki monument w 1939 roku zburzyli Niemcy. Idea przywrócenia pomnika zrodziła się w latach 80-tych XX w. Zawiązano wówczas komitet społeczny, który podjął zbiórkę pieniędzy na odbudowę. Projekt monumentu, na podstawie dawnych fotografii i szczątkowej dokumentacji, wykonał Ryszard Gałuszka, orła zaś – Zdzisław Januszewski. Odlew orła (z brązu) w roku 1988 ustawiono na tymczasowym postumencie przy ulicy Jagiellońskiej. Odbudowany zaś cały pomnik został odsłonięty w Dzień Niepodległości, 11 listopada 2005 roku i poświęcony przez ks. biskupa Tadeusza Rakoczego. Patriotyczna uroczystość związana była – oprócz wspomnienia jednej z największych bitew średniowiecznej Europy – z uczczeniem pamięci bohaterów historii nowszej: 167 poległych partyzantów Narodowych Sił Zbrojnych. Żołnierze NSZ należą do „żołnierzy wyklętych”, o których pamięć celowo wymazywano z historii w latach PRL. Pomnik znajduje się w centrum miasta, na Placu Grunwaldzkim.
ul. Mickiewicza 29
40-085 Katowice
tel. (32) 207 207 1
info@slaskie.travel
Portal powstał w ramach projektu
Mobilne Śląskie
Darmowa aplikacja SLASKIE.travel dostępna na platformach 
