Rezerwat Lasek Miejski nad Puńcówką

Lasek Miejski nad Puńcówką, fot. Wojciech Wandzel

Rezerwat Lasek Miejski nad Puńcówką to obszar chroniony na terenie miasta Cieszyna, którego celem jest zachowanie tutejszych stanowisk rośliny cieszynianki wiosennej oraz fragmentu lasu grądowego. Lasek Miejski nad Puńcówką jest częściowym rezerwatem florystycznym. Obejmuje powierzchnię 6,96 hektara, a utworzony został w 1961 roku.

Lasek Miejski nad Puńcówką to niezwykle atrakcyjna i cenna przyrodniczo enklawa w przestrzeni miejskiej Cieszyna. Położony jest nad niewielkim ciekiem – Puńcówką, na stromej krawędzi doliny rzeki Olzy. Głównym walorem przyrodniczym obiektu jest dobrze zachowany wielogatunkowy grąd subkontynentalny Tilio cordatae-Carpinetum betuli ze stanowiskiem cieszynianki wiosennej Hacquetia epipactis (to właśnie dla jej ochrony powołano rezerwat). Cieszynianka wiosenna należy do osobliwości przyrodniczych województwa śląskiego. To właśnie w naszym województwie, na Pogórzu Cieszyńskim roślina ta ma swoje centrum występowania w Polsce – tu znajduje się najwięcej stanowisk o największej liczebności. Poza tym spotyka się ją tylko sporadycznie, na pojedynczych, izolowanych stanowiskach w kilku innych regionach Polski. Polską nazwę – cieszynianka wiosenna – zaproponował dla gatunku w 1924 r. profesor cieszyńskiej Wyższej Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego Kazimierz Simm – dla podkreślenia „przywiązania” gatunku do miasta Cieszyna i jego okolic. Cieszynianka kwitnie wczesną wiosną. Na długich bezlistnych łodygach pojawiają się jej drobne, żółte, baldaszkowate kwiatostany, otoczone przez zielone podsadki liściowe w taki sposób, że na pierwszy rzut oka wydaje się jakby roślina miała zielone płatki kwiatów rozmieszczone wokół żółtego środka. Gatunek ten podlega w Polsce ochronie ścisłej.

Lasek Miejski nad Puńcówką, fot. Wojciech Wandzel

Lasek Miejski nad Puńcówką, fot. Wojciech Wandzel

Lasek Miejski warto odwiedzić wiosną, nie tylko by podziwiać cieszyniankę, ale także liczne geofity, m.in.: czosnek niedźwiedzi Allium ursinum (tworzący w runie rozległe płaty), gajowiec żółty Galeobdolon luteum, ziarnopłon wiosenny Ficaria verna, zawilec gajowy Anemone nemorosa i żółty Anemone ranunculoides. Bardzo ciekawym elementem flory rezerwatu są też bez wątpienia obrazki alpejskie Arum alpinum, roślina o niezwykłych kwiatostanach, przypominających rośliny egzotyczne. Obrazki alpejskie należą do gatunków rzadkich we florze Polski, podlegają ochronie częściowej a ich występowanie jest ograniczone do południowej części kraju. W województwie śląskim są zagrożone wymieraniem (EN).

Las zasiedlają typowe i pospolite ptaki leśne, ale nad Puńcówką można zaobserwować nurogęś Mergus merganser i pluszcza Cinclus cinclus.

Najbardziej naturalny charakter ma las w części południowej, część północna pełniła bowiem niegdyś funkcję parku miejskiego. Do dziś zachowały się w niej alejki wraz z kamiennymi schodami. Obiekt stanowi cel wycieczek i spacerów mieszkańców Cieszyna.

Cieszynianka wiosenna, Lasek Miejski nad Puńcówką, fot. CDPGŚ, Krzysztof Sokół

Czosnek niedźwiedzi, Lasek Miejski nad Puńcówką, fot. CDPGŚ, Michał Romańczyk

Czosnek niedźwiedzi, Lasek Miejski nad Puńcówką, fot. CDPGŚ, Michał Romańczyk

Lasek Miejski nad Puńcówką, fot. Wojciech Wandzel

Rezerwat udostępniony do zwiedzania tylko po wyznaczonych szlakach:

Trasa spacerowa po rezerwacie przyrody Lasek Miejski nad Puńcówką

Trasa wiedzie po rezerwacie przyrody, który obejmuje fragment dobrze zachowanego lasu grądowego ze stanowiskami rzadkich i chronionych gatunków roślin, w tym cieszynianki wiosennej.

więcej >>