Kościół pw. św. Mikołaja w Wilczy (w gminie Pilchowice w powiecie gliwickim), to trzeci z kolei na tym miejscu obiekt sakralny, powstały w wieku XVIII. Jednonawowa, drewniana świątynia, zbudowana na zrąb, posiada cenne wyposażenie z barokowym obrazem Matki Bożej Frydeckiej. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Przebiegają tędy ponadto trasy piesze: znakowany żółtym kolorem szlak okrężny wokół Gliwic oraz zielony szlak Stulecia Turystyki.
W dzielnicy miasta Czerwionka-Leszczyny, stanowiącej przed laty wieś Leszczyny, znajduje się charakterystyczna budowla dworu, zwracająca uwagę swoją trójkondygnacyjną wieżą. Rezydencja ta, zwana niekiedy leszczyńskim zamkiem, wzniesiona została w latach 1882-88, gdy właścicielami tutejszych włości byli Barteltowie. Obecnie w pałacu mieści się m.in. Miejska Biblioteka Publiczna, dlatego też obiekt ten można swobodnie obejrzeć.
Czerwionka-Leszczyny, miasto-gmina, leży w powiecie rybnickim. Jest złożone z dawniejszych, odrębnych miejscowości - Czerwionki i Leszczyn oraz mniejszych - Czuchowa i Dębieńska, tworzących dzielnice. W Czuchowie stoi dawny dwór z XIX wieku. Z kolei w Leszczynach znajduje się dwór klasycystyczny, zwany zamkiem, wzniesiony w 1882 r. W dzielnicy Czerwionka, przy al. św. Barbary 6, zachował się budynek dworu z XIX wieku – obecna siedziba m.in. wydziałów Urzędu Gminy i Miasta.
We wsi Wilcza w powiecie gliwickim znajduje się murowany pałac, postawiony w dawnym majątku pruskim. Ta neogotycka budowla, pochodząca z drugiej połowy XIX wieku, leży na terenie mocno dziś zdewastowanego parku. Pałacu nie zwiedza się, można natomiast obejrzeć go z zewnątrz, co warto uczynić choćby przy okazji wycieczki do innego tutejszego zabytku, drewnianego kościoła św. Mikołaja. Przez Wilczę przebiegają dwa szlaki piesze oraz Szlak Architektury Drewnianej.
Tradycje górnictwa węglowego na terenie Czerwionki-Leszczyn liczą około 200 lat. Już w XIX wieku działało tutaj kilka niedużych kopalń, z których większość została pod koniec tego stulecia połączona w jedną, dużą - „Dębieńsko”. Wydobywała ona węgiel do roku 2000. Pozostały po niej charakterystyczne, ceglane zabudowania, stalowa wieża wyciągowa, wysokie hałdy oraz kolonia robotnicza. Warto zobaczyć pełną zabytków Izbę Tradycji KWK „Dębieńsko”.