Każda z dzisiejszych dzielnic miasta ma odrębną historię. Najstarsze, pewne wzmianki o miejscowościach wchodzących w skład obecnej gminy i miasta Czerwionka-Leszczyny pochodzą z zapisków diecezji wrocławskiej, z 1305 roku. Wskazują one jednak na znaczne dłuższe istnienie wielu z tych miejscowości. Wiek XX stał się czasem szczególnej próby dla wielu mieszkańców tego obszaru. Zapisali oni chwalebną kartę w historii wszystkich trzech śląskich zrywów powstańczych, a ich głosy w plebiscycie przesądziły także o powrocie tej ziemi w 1922 r. do macierzy. Czerwionce i Leszczynom nadano prawa miejskie w 1962 r. W 1975 połączono oba miasta, a w 1977 przyłączono do nich gminę Bełk, sołectwo Książenice z gminy Ochojec oraz dzielnicę Dębieńsko z gminy Ornontowice. 1 stycznia 1992 roku nastąpiła zmiana nazwy na dzisiejszą Czerwionkę-Leszczyny.
Na terenie miasta można zobaczyć kilka zabytkowych obiektów architektonicznych. W Dębieńsku podziwiać należy piękny, barokowy kościół św. Jerzego z 1802 roku. W Leszczynach zachował się klasycystyczny dwór, zwany zamkiem lub zameczkiem, wzniesiony w roku 1882 przez Konrada von Bartelta.
Niedaleko, w folwarku Nowy Dwór istnieje też zaniedbana, opuszczona willa. W Czuchowie stoi kolejny dawny dwór, z XIX wieku, pełniący obecnie funkcję budynku mieszkalnego. Niegdyś zaś znajdował się w nim szpital Spółki Brackiej.
W Czerwionce można zobaczyć zabytkowe osiedle patronackie Kopalni Dębieńsko, tzw. familoków, które wyróżniają się misternie łamanymi dachami oraz tym, że każdy z nich jest inny.
Przy al. św. Barbary 6 w Czerwionce zachował się budynek dworu z XIX wieku. Jego gmach nie wyróżnia się specjalnie ciekawą architekturą – został wzniesiony w oszczędnym, neoklasycystycznym kształcie. Dwukondygnacyjny budynek, z frontowym ryzalitem, nakryty prostym, dwuspadowym dachem, został pieczołowicie odnowiony oraz zmodernizowany i obecnie jest siedzibą wydziałów Urzędu Gminy i Miasta w Czerwionce-Leszczynach.
Dwór otoczony jest ogrodem o starym, cennym drzewostanie - pozostałością po dawnym parku dworskim. Rosną w nim drzewa liściaste, z przewagą dębu, lipy, klonu, jesionu i brzozy. Przed jednym z wejść do dworu można podziwiać piękny okaz orzecha szarego. W parku rosną także dwie lipy i dwa buki o wymiarach pomnikowych.
Obiekt nie jest dostępny dla zwiedzających.