Woźniki leżą pomiędzy Katowicami i Częstochową, w pobliżu rozległych Lasów Lublinieckich. W krajobrazie miasta dominuje (wznosząca się na wschód od centrum) Coglowa Góra o wysokości 359 m n.p.m. Najstarsza osada na tym terenie istniała prawdopodobnie na Górze Grojec, pomiędzy Woźnikami a Koszęcinem. Do dziś zachowały się na niej ślady pradawnego grodziska.
Według starych przekazów, kiedy Mongołowie zniszczyli w roku 1241 gród na Grojcu, jego mieszkańcy przenieśli się do wioski Woźniki, która od tej pory zaczęła zyskiwać na znaczeniu. Przypuszcza się, że osada otrzymała prawa miejskie po 1270 roku i zaliczała się do ważnych ośrodków położonych przy granicy śląsko-małopolskiej. Ważnym czynnikiem rozwoju była przecinająca Woźniki droga handlowa, wiodąca z Wrocławia, przez Oleśnicę, Kluczbork, Olesno i Lubliniec, do Woźnik właśnie, i dalej - do Siewierza i Krakowa. Niestety, już pod władzą pruską, w latach 1742-1858 Woźniki były pozbawione praw miejskich. W końcu odzyskały je, ale pozostały niewielkim miasteczkiem nadgranicznym, w którym ważną rolę odgrywał urząd celny.
Mimo tragicznego pożaru z roku 1789, Woźniki zachowały średniowieczny układ urbanistyczny. Jego serce stanowi czworoboczny, podłużny rynek, z którego narożników wybiegają najważniejsze ulice, niegdyś będące fragmentami ważnych traktów handlowych: Tarnogórska i Krakowska. W północno-zachodnim rogu rynku stoi zabytkowy kościół parafialny, pod wezwaniem św. Katarzyny. Ciekawym obiektem jest także, znajdujący się w południowej pierzei, XIX-wieczny, klasycystyczny gmach ratusza. Mieszczańskie kamienice pochodzą z XIX i XX stulecia.