Zabudowa kopalni Anna w Pszowie

Miejscowość:
Pszów
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Kopalnia Anna, sięgająca swymi początkami pierwszej połowy XIX w., działała do roku 2012, kiedy to (w dniu 11 kwietnia) wyjechała na powierzchnię ostatnia tona węgla. Obok zabudowy samej kopalni, z szybami oraz innymi budynkami, zachowało się także osiedle robotnicze, wznoszone w latach 1905-25. Zbudowano wówczas kilkadziesiąt domów robotniczych, a także obiekty urzędnicze, dom towarowy, kasyno oraz inne zabudowania.

Historia kopalni

Historia tutejszej kopalni sięga roku 1832, kiedy Augustyn Ferdynand Fritze, ówczesny burmistrz Rybnika, zakupił w Pszowie ziemię, chcąc rozpocząć tu wydobycie węgla. Inwestycję uruchomił w 1842 r. na polu górniczym, któremu nadał nazwę Anna. W 1855 r. zaczęto drążyć szyb Jan, zaś rok później utworzona została spółka pod nazwą Skonsolidowana Kopalnia Anna. Rok 1864 przyniósł przejęcie zakładu przez Spółkę Handlową Józefa Domsa. Kopalnia cały czas była rozbudowywana i modernizowana. Ciekawostkę stanowić może fakt uruchomienia tu w 1882 r., pierwszej na terenach Polski, napowietrznej kolejki linowej o napędzie parowym. Łączyła ona kopalnię ze stacją kolejową w Czernicy (dziś Rydułtowy). Gdy w 1888 r. nastąpiło zalanie kopalni, wydobycie wstrzymano na kilka lat. Zakład został ponownie uruchomiony przez nowego nabywcę, Emanuela Friedländera, który z połączenia kopalń Emma, Anna i Rymer utworzył Rybnickie Gwarectwo Węglowe. W latach 1905-25 powstała przy kopalni kolonia domów dla robotników oraz zabudowania urzędnicze, z domem towarowym, piekarnią, kasynem i innymi obiektami. Cały czas wydobycie węgla ulegało zwiększeniu, uruchomiano też nowe szyby. W 1928 r. osiągnięto po raz pierwszy 1 mln ton rocznego wydobycia, co było zresztą rekordem w skali Górnego Śląska. Kopalnia, która poniosła duże szkody podczas działań wojennych, uruchomiona została ponownie w kwietniu 1945 r. Z biegiem czasu zaczęto zwiększać wydobycie, a w kolejnych latach stopniowo unowocześniano zakład. W 1978 r. uzyskano największe wydobycie, które wyniosło 2 874 378 ton. Tego rodzaju efekty uzyskiwano dzięki zastosowaniu systemu czterobrygadowego, bardzo niepopularnego wśród załogi. W 1980 r. tutejsi górnicy wzięli udział w wydarzeniach związanych ze strajkami sierpniowymi i słynnymi porozumieniami, w wyniku których w kraju pojawiły się nadzieje na demokratyzację, zaś w górnictwie zlikwidowano system czterobrygadowy oraz zagwarantowano wolne soboty i niedziele. Kopalnia Anna działała do przełomu 2011 i 2012 r. 4 grudnia 2011 obchodzono ostatnią Barbórkę, podczas której w uroczystej procesji przeniesiono obraz św. Barbary z kopalnianej cechowni do bazyliki w Pszowie. 11 kwietnia 2012 wyjechała na powierzchnię ostatnia tona węgla.

Wyświetlenia:  508
Lokalizacja:

Ul. ks. Pawła Skwary  21
44-370 Pszów
Gmina: Pszów
Powiat: wodzisławski


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe


Dostępność Całoroczny

teren prywatny

Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
2026-06-26
5.59 km
Kraina Górnej Odry to wyjątkowe miejsce, w którym poznamy wspólną historię i kulturę krajów (Polski i Czech). Jednak przede wszystkim jest to miejsce bliskie naturze, co daje możliwość uprawiania turystyki aktywnej.
Rybnik
2026-01-21
12.12 km
W ramach cyklicznych spotkań turystycznych PTTK Rybnik i halo! Rybnik zapraszają na turystyczne spotkanie w 3 środę miesiąca. Są to spotkania z podróżnikami, pasjonatami turystyki, ale również na temat historii rybnickiego PTTK-u i jego działań. Zaznaczcie to wydarzenie w kalendarzu - nie może Was zabraknąć!
Rybnik
2025-12-22
12.12 km
Świąteczne warsztaty dla dzieci! Zapraszamy na warsztaty sensoryczne dla dzieci w wieku 6 do 9 lat! W trakcie warsztatów dzieci przygotują małe upominki dla swoich najbliższych oraz otrzymają certyfikat pomocnika św. Mikołaja!
Rybnik
2025-12-21
12.12 km
Zapraszamy w niezwykłą podróż do Paryża i świata, którego już nie ma… Zdjęcia Piotra Lota przedstawiają bowiem gotycką katedrę Notre-Dame de Paris przed pożarem z dnia 15 kwietnia 2019 roku. Autorem fotografii jest Piotr Lot — fotograf z pasji i z zawodu. Od 1981 roku, kiedy zdobył dyplom mistrzowski, nieprzerwanie tworzy i inspiruje. Finisaż wystawy w halo! Rybnik ul. Sobieskiego 20, 21 grudnia godzina 14.00.
Rybnik
2025-12-22
12.12 km
Świąteczne warsztaty dla dzieci! Zapraszamy na warsztaty sensoryczne dla dzieci w wieku 6 do 9 lat! W trakcie warsztatów dzieci przygotują małe upominki dla swoich najbliższych oraz otrzymają certyfikat pomocnika św. Mikołaja! Prowadzi: Anna Solich Koszt: 45 zł - materiały w cenie.
W pobliżu
Pszów
0.14 km
Pszów
1.00 km
Rydułtowy
1.77 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Pszów
1.01 km
Wodzisław Śląski
3.32 km
Wodzisław Śląski
6.21 km
Wodzisław Śląski
6.44 km
Gastronomia w pobliżu
Pszów
0.65 km
Pszów
0.84 km